Cô còn ngồi lại làm gì?"
Nhưng cứ lên chùa thì gặp họ". Danh xưng do người Việt Nam đặt. Thật ra là khu dành cho các chuyên gia. Vừa phải nghĩ câu hỏi. Khiến tôi đi từ tò mò đến ưa. Thế nhưng với người Nga lại gọi là làng. Sau. Các diễn viên trình diễn thơ. Vớ đều bật cười! Không ai đáp. Chị Ga-li-na Vla-đi-mia dẫn chúng tôi rong ruổi khám phá "làng Nga".
Ông cũng từng ăn phở trong quán phở hè Hà Nội do một người bạn đưa đi. B Pô-bờ-ra ngoài nhiệm vụ phụ trách nhà ăn. Tuyển lựa số một là Vũng Tàu. Mùi. Nhu cầu giãi tỏ xúc cảm. Thỉnh thoảng đến chợ. Chị J. Chị sang Việt Nam lần này là lần thứ hai và ở được 12 năm rồi.
Đến hiệu chữa xe đạp cũng làm biển hiệu tiếng Nga. Phố Nguyễn Văn Trỗi có hiệu tu chỉnh xe đạp đề chữ Nga rất oách.
Vị khách không mời. Vậy nhưng. Người Việt Nam cũng lạ. Thậm chí có những lúc chả biết mua về để làm gì.
Đêm thơ Puskin đang được chuẩn bị ráo riết. Thế à? Tôi sửng sốt nhưng không muốn đính chính lại. "Món bánh chưng thích lắm. Thành thị thích nhất là Hà Nội. Họ vẫn đang sống hòa đồng trong một "ngôi làng" nhỏ.
Nhưng thấy vui. Mồng 3 Tết. Các chị cũng muốn trò chuyện về Tết". Giám đốc Nhà văn hóa chờ chúng tôi đã lâu nhưng rất tận tình. Đường sá đi lại rất khó khăn.
Phố Nhật. Lại còn muốn tôi cho lời nhận xét. Qua quán cà-phê tôi đến một bàn gỗ trong một căn phòng mà tôi không nhớ phòng gì.
Phạm Trí Cường đi cùng bảo. Đưa tôi đi tham quan. Vừa phải biên chép. Câu chuyện ở "làng Nga" chợt gợi câu thơ từng đọc: "Khắc khoải tràn bờ ký ức/Nhớ hoài ơi cánh đồng Nga/Như bản tình khúc rạo rực/Chiều nay nghe giữa quê nhà". Đậu vàng. Cái tên gọi quê kệch này hẳn phải lên đường từ nguyên do sâu xa lắm. Các chị cứ nhiệt tình mời tôi trở lại dự đêm thơ và các chương trình văn hóa khác. Không phải mùi dấm hay dưa chuột.
Họ hát các bài hát hiện đại nhưng chưa bao giờ thiếu vắng âm hưởng của các bản dân ca Nga. Ở đâu có phụ nữ ở đó ăn uống lên ngôi. Chị Huệ bán bánh mì ở phố Cô Giang kể. Bóc lá xanh kết dính với gạo. Đơn giản. Chấm mật ngọt cũng thích. Được hòa giọng với những bản tình ca Nga. Thứ bánh nằm lòng tôi vẫn ăn mà chưa hề để ý đến các chi tiết như các chị.
Lấy đâu ra nhiều cảm xúc đến vậy? Qua Trung tâm thương mại. Trước hết. Lễ hội bánh khu-lít. Dâu. Không gắn bó. "Ngày mồng Một Tết lạ lắm. Phòng thể nghiệm. Các mặt hàng xa xỉ đề biển bằng chữ Nga đã đành. Rồi họ tặng nhau quà. Họ vẫn nồng hậu đọc cho nghe đến mức cảm động. Kem chua cùng mùi thịt cừu với nấm. Bởi ấn tượng chị không ngồi tiếp khách ở bàn giấy! le te dẫn tôi đi xem lò bánh mì.
Quán cà-phê. Bất cứ lúc nào cũng có thể trở nên các đêm live show cây nhà lá vườn. Các chuyên gia Liên Xô trước đây (cốt là người Nga và người A-déc-bai-dan) đầu tiên đến Vũng Tàu làm việc trong Xí nghiệp liên doanh Vietsovpetro. Không phải mùi dưa cải muối.
Thấy nhiều thầy giáo. May quá. Chị An-na rất tự hào về các giải thưởng. Hiếu khách. Mùi củ kiệu. Nhật Bản hay các nước khác thì gọi là phố Hàn. Chung cục chị Ô-li-a nhắc tôi: "Mình chỉ làm ở phòng bếp thôi!". Chuyên gia. Thích thật đấy! Tôi muốn bóc gói bánh ấy ra ăn ngay tại chỗ.
Người Việt ở đâu cũng dành riêng cho gia đình. Giảng giải: "Đó là món bánh được thờ phụng trên bàn độc tiên sư cha trong ngày Tết".
Côn. Kính phục nhà thơ của xứ sở Bạch dương. Tây. Có lúc. Nụ cười cuốn chúng tôi vào câu chuyện như thể người một nhà lâu ngày gặp lại. Cho thêm gần gũi. Đêm ngập ngừng về bên làng giữa phố. Người nhiều đã có mười mấy năm. Tham khảo giá từ chợ này sang chợ khác. Nơi mà chị được thả hồn theo những giai điệu. Chiều chầm chậm qua biển Vũng Tàu.
Giữa một thành thị mà ba mặt là biển với các bãi tắm: Trước. Chị I-li-na lo kịch bản. 300 hộ với gần 5. Kỹ sư. Cảm mến nhau hơn. Mà cả cũng thôi rồi.
Họ tổ chức các sự kiện văn hóa. Không được như hiện. Còn có thêm vài chức danh "đình đám" nữa. Những tình cảm buộc ràng tự nhiên. Không bỏ sót bất cứ lễ hội nào của người Nga sở tại. Tết Việt Nam thì chậm hơn. Tết Dương lịch năm nào ông cũng ở Việt Nam. Không hiểu nhau. Chị Ca-li-na. Nói đến chợ ở thành thị biển này. Quán thiết kế theo phong cách Nga.
Nơi khách hàng đồng thời cũng là ca sĩ. Lựa chọn số hai vẫn là Vũng Tàu!". Cô giáo và đảm đang vẫn ngồi lại. Tầng anh tài. Tôi hỏi. Những khu có đông người Hàn Quốc. Quán không có khách. "Được ở Việt Nam. "Các chị ấy muốn anh ngồi nghỉ tý. Cũng chính từ những nhu cầu đó đã ra đời Nhà văn hóa Nga ở Vũng Tàu.
Nhưng gần gũi. Các chuyên gia chuyển về sống giao hội tại đây. Nước sốt pho-mát. Các thầy.
Chụp ảnh. Qua cuộc nói chuyện. Kỹ sư Nga trong lĩnh vực dầu khí cùng gia đình sinh sống và làm việc tại Việt Nam. Vị của đồ ăn dào dạt như sóng biển Vũng Tàu. Lớp học đã tan từ lâu. Ở làng Nga. Các bạn người Nga mời người Việt Nam qua nhà chơi vui. Một cộng đồng người Nga gắn bó và thân thiết. Có thể nói chợ Vũng Tàu sẽ mất đi hồn phách ít nhiều nếu không có người Nga.
Mới nhận ra một điều giản dị ở nơi sự tận tình hiếu khách diễn ra sao mà tự nhiên và cảm động đến thế. Tết tây. Ô. "Món bánh số một đấy" - một chị người Nga khẳng định. Quờ quạng hòa trong tiếng cười vui. Anh khó nhọc. Một chị còn giơ tay ra hiệu
Lại vang lên. Chứ các chị. Ăn vậy cũng được. Ở Vũng Tàu ông được nhiều người Việt Nam mời đến nhà ca hát và lì xì thiên lí. Cởi mở chia ngọt sẻ bùi một cách vô tư lự không vị lợi. Bằng Việt. Đã ăn nhiều cái Tết Nga bên này. Và tên gọi làng Nga được ra đời với ý nghĩa như vậy.
Người Việt Nam đề cao tình làng nghĩa xóm. An-na khoe. Giao lưu nữa. Cuộc sống thông thường của người Nga tại Vũng Tàu. Đi chợ không chỉ mua. Thơ Nga. Lạ. Còn nghe ríu rít nói cười. Đọc thơ trong niềm mến mộ. Gọi 'Làng' thay 'Phố' "Làng Nga" ở TP biển Vũng Tàu. Có sân khấu nhỏ. Tết Nguyên đán Việt Nam ông dành thời kì lên TP Hồ Chí Minh xem lễ hội hoa.
Thịt đỏ. Thôi kệ. Trường đương đại. Thái Bá Tân. Chị Ga-li-na Vla-đi-mia vẫn nhiệt tình dẫn chúng tôi vào thăm dài. Chỉ có mấy chị em ngồi "buôn chuyện" kinh doanh với nhau. Quầy bar. Họ ở lại chờ tôi. Vui lắm. Và Tết Âm lịch. Quê nhà Vị chủ toạ Công đoàn khoe từng đi đến nhiều nơi trên giang san Việt Nam. Phổ biến cũng mười năm. Có nhẽ Ô-li-a phải yêu cái quán cà-phê này lắm.
Tôi. Vì tôn trọng bởi quá hiểu phong tục. Tâm lý mua bán của người Nga cũng không khác người Việt Nam mình.
Một bàn luận nhỏ về bánh chưng. Chỉ ra hiệu bằng tay là hiểu. Tôi đáp lại bằng một câu thơ trong bài thơ Sông Đôngcủa Puskin: "Tôi đến đây ngả mũ xin chào". Gạo trắng bên trong. Nom thế. Bằng những ký ức. B Pô-bờ-ra. Chu trình làm các loại bánh với hương vị Nga không trộn lẫn để làm sao cho những người Nga luôn cảm giác sống giữa quê nhà.
Vào đầu những năm 1980. Chí ít cũng năm năm sống ở Vũng Tàu. Hương xa-lát làm tôi muốn điên lên. Sảnh của nhà văn hóa trưng bày hình ảnh của dân tộc thiểu số của Việt Nam. Nước sốt. Không biết tiếng. "Ngon hơn các quán trong cửa kính trải qua". Đó là món ăn bí mật". Không gặp được bất cứ ai. Ở đây không phải chỉ có chuyện dầu khí. Khu A thuộc chung cư 5 tầng xây dựng hoàn tất.
Sau câu hỏi "thừa" ấy. Mà ăn kèm với củ cải muối. Tưởng chuyện nhỏ mà không nhỏ. Líp làm sao. Bán mà còn ngắm sắc mầu váy áo. "Bằng ấy thời gian. Cũng thưởng thức nhiều cái Tết Việt Nam nữa.
Xích. Người Nga sang chúc vào ngày 30 hoặc mồng 2. Ánh mắt. Cháo đặc. Dọc các con phố chung quanh "làng Nga" có nhiều biển bán hàng bằng tiếng Nga. Các anh. Giá mà được dùng hết tất các món ấy cùng một lúc. Người Nga ở Vũng Tàu lên tới 2.
Rào đón khách sáo. Kể về đường đi của những vật liệu Nga thuần chất vượt bao cách trở đến tận đây. Những cử chỉ. Giao tế và nhất là một không gian văn hóa. Chị dúi vào tay tôi một gói bánh che-nhe. Giò lụa càng ngon". Mùi bánh mới thơm đến mức làm tôi lấp lú.
Trong đó có giải thưởng Grand Prix cho phụ nữ dầu khí với văn hóa ẩm thực. Cô hiệu trưởng vẫn nán lại chờ chúng tôi đến. Mồng Một là ngày thiêng liêng. Nhà ăn. Đó là mùi bột lên men lẫn với mùi thơm của bột mì. Thấy họ mua mình cũng vào mua và trái lại. Phanh. Phố. Chị bảo "phải đích thân dẫn đến từng nơi mới cảm nhận được mùi thơm của những chiếc bánh nóng". Phòng thực hiện. Nhân cách "thổ thần" đã cho chị sự tự tín: "Chị thích nhất đó là cá biển ở chợ Vũng Tàu".
Văn học Nga vốn lung linh trong chúng tôi qua các bản dịch của dịch giả Thúy Toàn. Đi lễ chùa. Chị làm khổ mắt. "Học sinh về hết rồi. Năm 1985. J. Lần đầu sang đây. Ở một phường. Đậu hầm. Lễ hội sáng tạo. Tôi đành mang về câu hỏi đó. Ở đây. Tôi xem Việt Nam như quê hương thứ hai" - chị nói.
Sinh nhật hay chiêu đãi bạn bè cũng đều đến đây. Triệu đóa hồng. Bánh kếp. Bên ngoài xanh mướt mầu lá. Chị Ô-li-a phục trách quán cà-phê đã dứt tôi ra khỏi cái bảng màu. Súp củ cải đường. Lễ hội múa lân do học sinh Nga biểu diễn.
Ông chủ không biết tiếng Nga nhưng khách Nga mang xe đến chữa thì hiểu tất. "Trước tiên phải mở lạt. Con người còn có phần năng khiếu nội tại. Quán cà-phê trong "làng Nga". Từ những năm 1990-1991.
Không cần đưa đẩy. 16 năm sống và làm việc ở đây. Cứ hiểu vậy đi! Không yêu. Có nhiều món quà của học trò Việt Nam tặng các bạn học trò Nga. 000 nhân khẩu. Vào giờ làm việc. Các loại bánh. Những bản nhạc như Ca-chiuxa. Gọi làng. Xen giữa câu chuyện về các công đoạn làm bánh. Thế thôi! Còn tôi. Cô đưa chúng tôi qua các phòng học.
Súp bắp cải. Mũi tôi rồi! Bếp ăn của "làng Nga" luôn thoảng mùi vị chua chua đặc trưng dễ chịu. Cái cách chị đưa tôi gói bánh thật thân thiết. Mùi bơ sữa. Cá trích. Với ông. Số nhà 78. Thư viện. Cà tím nhồi thịt. Người Nga cũng vậy. Dứa quanh năm tràn ngập nắng ấm. Cả ngày cũng chưa hết chuyện. Nơi có nhiều chùa cổ và là một thành thị tương phản; với một Hà Nội cổ kính bên một Hà Nội rất đương đại.